De Stichting Twickel heeft op 28 juli van dit jaar per brief aan de gemeente Hof van Twente laten weten de erfpacht voor de voetbalvelden van Rood Zwart per 31 augustus 2032 te beĂ«indigen en niet te verlengen. Het sportcomplex van Rood Zwart wordt daarbij door de Stichting Twickel als alternatieve âgrootschalige woningbouwlocatieâ gepresenteerd. Hierdoor dreigt de voetbalvereniging Rood Zwart haar accommodatie ineens kwijt te raken. En dat terwijl de voetbalvereniging met goedkeuring en steun van Twickel deze accommodatie in de afgelopen jaren geheel vernieuwd heeft. De voetbalvereniging is ontstemd en kwaad over deze handelswijze van Twickel en voelt zich gegijzeld door de grootste particuliere landgoedeigenaar van Nederland. Voorzitter Robert Ros van Rood Zwart vat de situatie als volgt samen: âTwickel en de gemeente hebben een conflict met elkaar en dat wordt over onze rug uitgevochten. Door de opzegging van de erfpacht worden wij in gijzeling genomen en de gemeente het mes op de keel gezet. Wij vinden dit machtsvertoon schandalig. Dit past misschien bij een feodale en regenteske bestuurscultuur, maar niet in de huidige democratie.â
Een interview met de voorzitter van Rood Zwart â Robert Ros â over deze trieste situatie.
Hoe zit het nu met die opzegging van het erfpacht en wie is hier partij in?
De gemeente pacht de huidige accommodatie van de Stichting Twickel. Dat doet ze al sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw. De voetbalvereniging Rood Zwart huurt op haar beurt de velden van de gemeente en de ondergrond van de opstallen heeft ze in ondererfpacht van de gemeente. De opstallen betreffen het kleedkamergebouw en het multifunctionele gemeenschapsgebouw âNoaberhoesâ. Deze zijn door Rood Zwart zelf gebouwd en in eigendom. In en om het âNoaberhoesâ vinden naast het voetbal ook vele sociaal-maatschappelijke activiteiten plaats die net als het voetbal verzorgd worden door vele vrijwilligers. Behalve Rood Zwart maken Deldense scholen, een buitenschoolse opvang en maatschappelijke organisaties intensief gebruik van de accommodatie. Daardoor gaan veel maatschappelijk betrokken inwoners, vrijwilligers en organisaties gebukt onder deze opzegging door Twickel. De commotie en woede in de Deldense samenleving is dan ook groot.
Waarom is Rood Zwart zo boos? Had ze dit niet zien aankomen?
Rood Zwart heeft in de afgelopen jaren veel geĂŻnvesteerd in haar accommodatie en dat gebeurde steeds met goedkeuring, steun en conform de wensen van de Stichting Twickel. Zo hebben Twickel en de gemeente een landschapsarchitecte – Greet Bierema – ingeschakeld om onze plannen op de juiste wijze in te passen volgens de richtlijnen van Twickel. Ook heeft Twickel voorgesteld om een nieuwe erfpacht aan te gaan voor 40 jaar, als daardoor de financiering beter rond te krijgen zou zijn. En bovendien heeft Twickel ook nog eens de overeenkomst van ondererfpacht goedgekeurd waardoor de bouw van het âNoaberhoesâ juridisch mogelijk werd gemaakt. We hebben dus steeds de afstemming met Twickel gezocht en alles gebeurde in goede harmonie. Een scenario zoals dat zich nu voordoet hebben we dan ook geen moment voor mogelijk gehouden.
Maar ja, dat was allemaal nog onder het regiem van de vorige rentmeester Albert Schimmelpenninck. Met het vertrek van hem in 2017 ging het ook met de communicatie minder. Het eerste contact met de nieuwe rentmeester Egbert-Jaap Mooiweer was pas in februari van dit jaar 2023. Onder het mom van een kennismakingsbezoek werden we door de nieuwe rentmeester op de hoogte gesteld van het voorgenomen besluit tot beĂ«indiging van het erfpachtcontract. We hadden in ons jubileumjaar van 100 jaar Rood Zwart eigenlijk een heel ander âcadeauâ verwacht. Afgezien daarvan maakt deze onbetrouwbaarheid van Twickel ons ontzettend boos. Eerst in goede harmonie met elkaar alles regelen en dan vervolgens de stekker eruit trekken. Zo ga je niet met elkaar om. De investeringen die wij met elkaar besproken hebben doe je niet voor 10 tot 20 jaar, maar minimaal voor 50 tot 60 jaar!
Afgezien daarvan betekent de opzegging ook een enorme schoffering van al die vrijwilligers, die zich in de afgelopen 10 jaar hebben ingespannen om onze accommodatie bij ons 100-jarig jubileum helemaal vernieuwd en gereed te hebben voor de komende generaties. Alleen al in de bouw van ons Noaberhoes hebben onze vrijwilligers zoân 20.000 uur aan vrijwilligerswerk gestopt. De bedoeling was steeds om ons clubgebouw hierin onder te brengen en er tevens een multifunctionele accommodatie voor de inwoners van Delden van te maken. Samen met onze vrijwilligers en ondersteuning van de gemeente, de provincie, de overheid en vele andere maatschappelijke organisaties is dat geweldig gelukt. Op dit moment vinden naast de voetbalactiviteiten voor zoân 500 voetballende leden, ook nog eens 25 sociaal maatschappelijke activiteiten plaats waar ruim 1200 deelnemers gebruik van maken. Al die activiteiten worden verzorgd door zoân 300 vrijwilligers. Om daar nu plots een streep door te halen, noem ik ongepast en ook wel immoreel. Zo ga je niet om met maatschappelijk betrokken inwoners en vrijwilligers, die geheel vrijwillig al die mooie activiteiten in en om het Noaberhoes verzorgen.
Een derde reden die ons boos maakt is de enorme kapitaalvernietiging die met een opzeggen van de erfpacht gepaard gaat en je praat dan over vele miljoenen. Het gaat dan om ons eigen spaargeld dat we als vereniging in de accommodatie hebben gestopt, maar ook om de vele subsidies die we in de afgelopen jaren mochten ontvangen van onder meer de gemeente, de provincie, het Rijk, het Oranjefonds, het Rabofonds, het VSB-fonds, de Zwaluwen Jeugd Actie en het Noaberfonds. Allemaal maatschappelijk geld dat met de opzegging van de erfpacht door Twickel in Ă©Ă©n klap als sneeuw voor de zon zou verdwijnen. En dat terwijl 100 meter verderop -naar het westen of het noorden- meer dan voldoende ruimte is om woningen te bouwen. Ook dat maakt ons boos. Zo ga je niet met de samenleving om.
We beseffen dat dit een heel verhaal is om onze woede onder woorden te brengen, maar we zijn dan ook ontzettend boos.
Hoe ging het na die eerste kennismaking met de nieuwe rentmeester van Twickel verder? Wat hebben jullie als bestuur gedaan?
We hebben als bestuur meteen contact gezocht met de gemeente en binnen een week zaten we met de betrokken wethouders om tafel. Het werd ons toen wel duidelijk dat het college helemaal achter ons staat en de handelswijze van Twickel eveneens sterk veroordeeld. Ook werd ons in dat gesprek duidelijk, dat Twickel en de gemeente op meerdere punten met elkaar overhoop liggen en de communicatie met de nieuwe rentmeester op zijn zachtst gezegd moeilijk verloopt. We hebben toen afgesproken dat de gemeente overleg zou hebben met het bestuur van de Stichting Twickel om onze situatie te bespreken en op zoek te gaan naar een oplossing. Tot die tijd zouden we nog niets naar buiten brengen, om onnodige commotie te voorkomen en bovendien had de gemeente als erfpachter zelf nog niets over een opzegging van haar erfpacht gehoord.
Daarna bleef het lange tijd muisstil en lukte het de gemeente maar niet om een afspraak met het bestuur van Twickel te maken. Die stilte werd tijdens de vakantie op 28 juli 2023 plots doorbroken met de formele brief van het stichtingsbestuur aan het college van de gemeente Hof van Twente, waarin werd aangekondigd dat de erfpacht van het âsportcomplex Rood Zwartâ per 31 augustus 2032 wordt beĂ«indigd en niet wordt verlengd. Als bestuur van Rood Zwart ontvingen wij een afschrift van deze brief. Uiteraard waren we geschokt door deze brief omdat we onze hoop hadden gevestigd op het aangekondigde gesprek tussen de gemeente en het stichtingsbestuur. Waarom dit gesprek niet even afgewacht?
Direct na de vakantie zaten we weer aan tafel met het college. Ook wethouder Scholten was ânot amusedâ door de brief, te meer omdat de aangekondigde afspraak met het stichtingsbestuur inmiddels gepland stond. Wederom werd afgesproken om tot dan terughoudend te zijn met berichtgeving naar buiten, om onnodige onrust te voorkomen. Maar een paar dagen later werd helaas duidelijk dat rentmeester Mooiweer het nodig vond om via zijn spreekbuis âVrienden van Twickelâ de opzegging publiekelijk te maken. En wel op de eerste dag van de Schuttersfeesten. Een storm van verontwaardiging was het gevolg.
Uiteraard was dat het moment dat wij als bestuur onze leden hebben geĂŻnformeerd en onze mening over de handelswijze van Twickel hebben gegeven: ongepast, inconsequent en immoreel. Van onze leden maar ook vele niet-leden, verenigingen en organisaties ontvingen we talloze steunbetuigingen. Ook werden acties gevoerd om aan Twickel aan te geven dat dit niet de juiste manier is om met Rood Zwart en de Deldense gemeenschap om te gaan. En hoewel die acties nog van bescheiden aard waren, geven ze wel blijk van de enorme woede die Twickel teweeg had gebracht.
Het publiekelijk maken van de opzegging van de erfpacht door Twickel, zet Rood Zwart als vereniging bovendien op achterstand. Ook daarom zijn we boos op Twickel, bovenop die andere redenen die we hiervoor al genoemd hebben. Tot dan hadden we nog de hoop dat de gemeente Twickel zou kunnen overtuigen van de idioterie en ongepastheid van haar âbouwplannenâ. Veel onnodige commotie zou daarmee kunnen worden voorkomen. Maar door het publiekelijk maken van deze plannen plaatst Twickel ons als vereniging in een lastig parket. Zo komen bijvoorbeeld nieuwe investeringen die we voor volgend jaar in de planning hebben op gebied van duurzaamheid in een heel ander daglicht te staan. En ook hoor je nu al het gegniffel âwaarom je je nog druk zou maken, want Rood Zwart gaat toch wegâ. Soms is dat als grapje bedoeld, maar soms ook gemeend. Die onzekerheid is niet goed voor een vereniging en moet dan ook zo snel mogelijk van tafel.
Waarom wil Twickel dan per sé op de velden van Rood Zwart bouwen?
Ja, dat vragen wij ons ook af. Zoals gezegd is er 100 meter verder op â richting west of richting noord- voldoende ruimte om huizen te bouwen. Waarom dan per sĂ© op die postzegel van ons? Waarom de woede van de gemeenschap over je afroepen? Waarom zoân enorme kapitaalsvernietiging voorstellen? Waarom zoveel vrijwilligers frustreren?
We weten niet exact de antwoorden, maar we hebben wel heel sterk de overtuiging dat we middels de opzegging van het erfpacht door Twickel in gijzeling worden genomen, zodat Twickel sterker komt te staan in het conflict dat ze met de gemeente heeft over tal van punten.
EĂ©n van die conflictpunten betreft de woningbouw in en om Delden. Een bittere noodzaak voor onze jongeren en de vitaliteit van Delden. Maar Twickel wil niet dat er gebouwd wordt op het Raesfelt, hoewel ze dat in 2009 (Twickel â Levend Landgoed) samen met onder anderen de gemeente en de provincie nog wel als mogelijkheid aangaf. Twickel wil liever bouwen op âknoopervenâ op het landgoed en daarmee de woningnood in Delden (deels) oplossen. De gemeente daarentegen ziet woningbouw (op een deel van) het Raesfelt wel zitten en wil in het buitengebied geen uitzondering voor Twickel scheppen.
Alles wijst erop dat Twickel de opzegging van de erfpacht âslechtsâ ziet als een zet op het schaakbord om zo haar zogenaamde âhogereâ doelen te bereiken en daarbij blind is voor de commotie en onrust die ze in de samenleving veroorzaakt. Ook in haar âopen briefâ van 8 september schrijft Twickel: âHet is niet zo dat Twickel per sĂ© huizen wil bouwen, ook niet op locatie de Scheetheuvelâ. Waarom dan toch de opzegging van het erfpacht vraag je je dan af? Wij kunnen alleen maar bedenken dat wij door Twickel gegijzeld worden om haar onderhandelingspositie te vergroten. Wij voelen ons als vereniging dan ook behoorlijk gemangeld en publiekelijk in gijzeling genomen in een conflict tussen de gemeente en Twickel waar Rood Zwart part noch deel aan heeft. Ook daarom zijn we boos op Twickel.
Hoe staat de democratie hier dan in? Wat vindt de politiek van dit alles?
Zoals eerder aangegeven heeft het college van meet af aan te kennen gegeven vierkant achter ons te staan en de handelswijze van Twickel ook ongepast te vinden. Verschillende raadsleden hebben zich in de krantâ, of tegenover ons, in soortgelijke bewoordingen uit gelaten. En tijdens de raadsvergadering op dinsdag 26 september is door de hele gemeenteraad unaniem een motie aangenomen met de titel âBehoud Rood Zwart op terrein de Scheetheuvelâ.
In deze motie wordt door de gehele gemeenteraad glashelder uitgesproken âdat de door de gemeente vastgestelde bestemming van het Rood Zwart terrein de Scheetheuvel voor recreatie, sport en sociaal-maatschappelijke activiteiten, ook na 2032 zal worden bestendigd en dat daartoe de nodige zekerheden moeten worden verkregenâ.
Daarbij roept de gemeenteraad het college op, om:
â1. De Raad op de hoogte te stellen van de ontstane situatie en de te nemen stappen die een einde moeten maken aan de onzekerheid over de toekomstige gebruiksmogelijkheden van het Rood Zwart terrein;
2. In gesprek te gaan met Stichting Twickel en alles in het werk te stellen om op korte termijn te komen tot het verlengen van de huidige (onder)erfpacht constructie van het Rood Zwart terrein voor de komende decennia;
3. De raad te informeren over mogelijkheden tot de eventuele onteigening van het Rood Zwart terrein de Scheetheuvel indien dat nodig zou zijn om de bestemming van het terrein te continueren.â
De motie werd niet alleen gesteund door de voltallige gemeenteraad, maar ook door het college van burgemeester en wethouders. Met de woorden âRood Zwart hoort thuis op De Scheetheuvel. Nu en in de toekomst!â, maakte wethouder Scholten meer dan duidelijk hoe de burgemeester en wethouders in deze kwestie staan.
Wij zijn blij met dit duidelijke standpunt van de gemeenteraad. Als het hoogste orgaan binnen de gemeente zich zo duidelijk uitspreekt, dan kun je daar in de huidige democratie redelijkerwijs niet om heen.
Hoe gaat het nu verder? Gaat Twickel het erfpacht nu wel verlengen?
Op 2 oktober is er een gesprek geweest tussen een delegatie van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Hof van Twente en een delegatie van het college van regenten van de Stichting Twickel. Beide voorzitters burgemeester Ellen Nauta en baron Diederik van Wassenaer waren daarbij ook aanwezig. De gemeente en Twickel hebben daarin afgesproken dat ze met elkaar gesprekken gaan voeren over een nieuw Pact van Twickel. Hierin zullen tal van onderwerpen aan de orde komen die voor zowel Twickel als de gemeente van belang zijn, waaronder woningbouw in en om Delden. Beide partijen verwachten daarvoor ongeveer een jaar nodig te hebben.
Op 11 oktober zijn we hierover door wethouder Scholten namens het college bijgepraat. We hebben daarbij aangegeven dat we het als voetbalvereniging Rood Zwart âprimaâ vinden dat de gemeente en Twickel met elkaar in gesprek gaan over een nieuw Pact van Twickel, maar dat we het niet âprimaâ vinden dat Twickel ons nog een jaar lang in gijzeling houdt. Dat valt namelijk op de website van de Vereniging Vrienden van Twickel wel te lezen. Twickel geeft op deze website aan, dat gedurende de gespreksperiode van een jaar de âpro formaâ opzegging van het erfpachtrecht voor de terreinen van Rood-Zwart wordt bevroren. Een argeloze lezer zal daar misschien een hele concessie in zien, maar in wezen stelt dit niets voor. Wij hebben er in ieder geval als Rood Zwart niets aan en zien het meer als âwindow dressingâ. Bovendien is het in strijd met de motie die door de gemeenteraad is aangenomen. Nog een jaar in gijzeling geeft voor ons te veel onzekerheid. De kou is voor ons dan ook pas echt uit de lucht als de (onder)erfpacht -conform de motie van de gemeenteraad- voor de komende decennia zeker is gesteld.
Naar aanleiding van onze reactie gaf wethouder Scholten aan dat hij het betreurt dat Twickel dit op deze manier naar buiten heeft gebracht. Dat was niet op 2 oktober met Twickel afgesproken. De communicatielijn zou via de gemeente lopen. Wederom een eigenzinnige actie vanuit Twickel. Wat wel is afgesproken, is dat een afspraak wordt gepland tussen de gemeente, Twickel en Rood Zwart.
We wachten deze afspraak af en zien daar naar uit. Want we begrijpen niet waarom de (onder)erfpacht niet meteen verlengd kan worden. Is Twickel blind voor hetgeen in de Deldense samenleving speelt of kan het haar niet schelen? De gemeenteraad is toch duidelijk geweest of staat Twickel wellicht boven de gemeenteraad? Bepaalt in de hedendaagse democratie de gemeenteraad de ruimtelijke ordening (en dus waar woningbouw, sport en multifunctionele accommodaties gesitueerd moeten worden) of is dat een grootgrondbezitter als Twickel die haar eigen belangen heeft?
Nu de ridicule optie van woningbouw op het Rood Zwart terrein zo nadrukkelijk en terecht door de gemeenteraad is afgeschoten, zien wij geen enkele reden voor Twickel om de erfpacht niet te verlengen. Of het moet zijn dat Twickel het wenselijk vindt om ons (nog even) in gijzeling houden, zodat ze de gemeente in haar onderhandelingen over het nieuwe Pact van Twickel een mes op de keel kan zetten. Dat laatste zou natuurlijk een schandalig staaltje van machtsvertoon zijn, welke misschien past bij een feodale en regenteske bestuurscultuur, maar niet in de huidige democratie.
Wij zijn echter nog steeds optimistisch en rekenen op het âgezonde boerenverstandâ van Twickel. We hopen dan ook dat het erfpacht van ons terrein nog dit jaar verlengd kan worden conform de motie van de gemeenteraad. We denken dat dit de gesprekken tussen de gemeente en Twickel over het nieuwe Pact van Twickel ook ten goede zal komen. Want wil je een goed en duurzaam Pact van Twickel 2.0 met draagvlak in de samenleving, dan moet dat mes wel van tafel.
Noot voor de redactie: Voor meer informatie kunt u contact opnemen met
Robert Ros, voorzitter vv Rood Zwart, 06 113 26 350.