Goed presteren op het veld begint met goede, gezonde voeding. Antoinette Veldhuis kan het niet vaak genoeg herhalen. Als verzorger van het eerste zag ze regelmatig hoe spelers vóór de wedstrijd nog even snel een broodje en een blikje Red Bull scoorden in de kantine. ”Bij walking football kun je dat misschien wel doen, maar niet als je in het eerste speelt.”
Rood-Zwarters kennen Antoinette (63, getrouwd met Henry, moeder van Carlijn en Jasper) natuurlijk vooral nog als verzorger van het eerste elftal. Dat begon in 2009 met een stage in het kader van de opleiding tot sportmasseur, onder het toeziend oog van toenmalig verzorger Cees Stuut. Een betere stageplek had ze zich niet kunnen wensen. Toen Stuut verkaste naar SC Enschede, nam Antoinette het van hem over.
Daarnaast begon ze een eigen praktijk aan huis: AV Massage & Sport. In het dagelijks leven was ze toen nog parttime werkzaam als personeelsfunctionaris, bij autobedrijf Peterman in Enschede. ”Gericht op de mensen. Ik was altijd méér op de hand van de werknemer. Ik ga ervanuit: als je goed zorgt voor je werknemer, dan wil die ook méér geven. Dat is met voetbal net zo. Als je als trainer zorgt dat je spelers kunnen doen waar ze goed in zijn, als je ze in hun kracht zet, dan presteren ze beter. Ik vind dat je mensen in hun kracht moet gebruiken, dat is overal zo.”
Gewicht
In het begin hield ze zich bij Rood Zwart vooral bezig met het behandelen van blessures. Maar in de loop der jaren kreeg ze ook steeds meer interesse voor zaken als leefstijl en voeding. Deed de opleiding tot geregistreerd gewichtsconsulente. ”Steeds meer de focus op de gezondheid van de mens. Ook bij Rood Zwart, ja. Ik heb er een paar jongens mogen begeleiden met hun gewicht. Dat was op hun eigen initiatief.”
In 2018 maakte ze van haar passie haar beroep. Ze nam ontslag bij Peterman en trad in dienst bij EV Fysiotherapie en Fitness in Delden: als fitnesstrainer (met name groepen ouderen) én leefstijlcoach. ”In combinatie met mijn eigen massagepraktijk een superleuke job.”
Mede door Antoinette kreeg de samenwerking tussen Rood Zwart en EV steeds meer vorm. ”Dat is langzaam gegroeid tot twee keer een inloopspreekuur per week nu.” In het Noaberhoes werd een nieuwe ruimte ingericht voor fysiotherapie. De oude fysioruimte in het kleedgebouw werd omgetoverd tot krachthonk. ”Als je geblesseerd bent, kun je toch naar de club komen: dat was de insteek.”
Te druk
In 2023 stopte ze als verzorger van Rood Zwart 1. ”Ik vind altijd alles leuk hè. Mijn eigen praktijk, mijn baan bij EV, Rood Zwart. Ik was twee, drie dagen per week met voetbal bezig. Het werd gewoon te druk.” Ze kreeg een mooi afscheid. Voor aanvang van de jubileumwedstrijd tegen FC Twente werd ze in de bloemetjes gezet.
Ze volgt het voetbal nu nog slechts op afstand. Maar vanuit haar professie als leefstijlcoach heeft Antoinette nog wel een uitgesproken mening over de rol van voeding in de sport. Profclubs hebben tegenwoordig een diëtist en zelfs een eigen kok in dienst. Maar bij de amateurs valt volgens haar op dat gebied nog een wereld te winnen. Ook bij Rood Zwart. Haar belangrijkste advies: ”Zorg dat je drie keer per dag goed eet. Dan heb je altijd een goede basis om te presteren, of je nou moet werken of sporten.”
Begin de dag met een goed ontbijt. ”Met voldoende vezels, zeker als je moet sporten. Bijvoorbeeld brood, liefst volkoren. Of kwark met fruit en muesli. Ook als je om 9 uur ’s morgens moet voetballen. Of neem anders wat mee. Maar begin niet met een lege maag. In de rust kun je gerust een bakje kwark of een banaan nemen. Is misschien niet zo stoer, maar wel veel beter.”
Klotsen
En wat als je ’s middags moet voetballen? ”Als je om 12 uur op de club moet zijn, zorg dan dat je zelf wat bij je hebt. Je moet zorgen dat je voorbereid bent, dat je lichaam energie heeft om een wedstrijd te spelen.” Maar, waarschuwt ze, drink geen gele AA of Red Bull vóór de wedstrijd. ”Dat zijn snelle suikers. Dat kan je lichaam niet zo snel verwerken, dat klotst in je maag. Na de wedstrijd kan het wel, AA of chocomel, om te herstellen. Dan hoef je niet meer te presteren.”
Toen ze nog verzorger was bij het eerste, zorgde Antoinette zelf voor fruit voor tijdens de rust. ”Bananen, een zak mandarijnen. En een reep Dextro. Je hebt energie nodig.” Aanvankelijk moesten de spelers daar nog wel aan wennen. Maar na verloop van tijd wisten ze niet beter. ”Oh wee als ik dan niet wat bij me had.”
Ze heeft voorbeelden genoeg van hoe het niet moet. Zoals die wisselspeler die vlak vóór de wedstrijd nog snel even twee broodjes kroket naar binnen werkte. ”Die dacht: ik zit toch op de bank. Maar mooi dat hij na 10 minuten al moest invallen. Dan is je lichaam nog bezig met eten verwerken. Het lijf geeft een signaal af, je krijgt steken in de zij.”
Vulling
En maar al te vaak zag ze spelers bij aankomst in de kantine een broodje bestellen. ”Een wit bolletje met kaas, 48plus… Dat is vulling, geen voeding!” Gelukkig verkopen ze in de kantine nu ook bruine bolletjes. Maar volkoren brood is en blijft het beste, zegt Antoinette. ”Het is toch niet zo moeilijk om te zorgen dat je een boterham bij je hebt!?”
En wat is het beste recept als je ’s avonds moet trainen? ”De trainingen van de senioren beginnen meestal om half 8, 8 uur. Dan is er nog wel gelegenheid voor een fatsoenlijke maaltijd. Het mooiste zou zijn als je lichaam minimaal een uur heeft om het eten te verwerken, 1,5 uur is ideaal. Het beste is een koolhydraatrijke maaltijd. Bijvoorbeeld pasta met veel groente en weinig vlees, bij voorkeur kip. Als een lichte maaltijd niet kan, bijvoorbeeld omdat je laat van je werk komt, neem dan ná de training een maaltijd.”
Misschien, suggereert ze voorzichtig, zou het goed zijn om eens met trainers en leiders te praten over het belang van goede voeding. ”Zorg als trainer of leider dat spelers niet nog snel even en AA-tje of een Mars nemen. Dat zou ik graag willen: dat ze vóór de wedstrijd wat gezonds nemen. Na de wedstrijd kun je de tekorten wel aanvullen. Een patatje of gehaktbal is dan niet het beste, maar doe dat in elk geval niet vóór de wedstrijd.”
Volstoppen
”Het begint al bij de ouders hè. Heel vaak kopen die snoep of chips voor hun kinderen in de kantine. Doe dat pas na de training of wedstrijd! Stop je kinderen niet vol met suikers, voordat ze moeten presteren! In het algemeen worden mensen steeds zwaarder. Dat zit in onze maatschappij. We weten niet wat erin zit, maar wel wat lekker is. Dat begint al in je jeugd.”
”Ze zeggen wel eens: goed eten is duur. Maar dat is helemaal niet waar. Een boterham thuis is goedkoper dan een broodje in de kantine. Maar we kiezen voor het gemak.” Geld uitgeven aan eiwitshakes hoeft volgens Antoinette ook niet. ”Die hebben we niet nodig, als we zorgen voor goede voeding. Dan krijg je genoeg eiwitten binnen voor het sporten. Dat kan bijvoorbeeld ook met een beker melk of een bak kwark naturel. Dat doet net zoveel. Jongeren hebben dat echt niet nodig, hoor.”
Tot slot: alcohol en sport. Niet bepaald een goede combinatie, legt Antoinette uit. ”Alcohol vertraagt de spieropbouw. Het is eigenlijk vergif. Het lichaam heeft na elk biertje anderhalf uur nodig om de alcohol te verwerken.” Dus wil je optimaal presteren op het veld, dan moet je niet tot in de late uurtjes in de kroeg blijven hangen. ”Zeker als je in het eerste voetbalt, moet je er ook iets voor over hebben.”
Een rekensom als voorbeeld
